Bij De Spieker van december 2020

Op deze pagina vindt u voetnoten bij de tekst en vooral verwijzingen naar relevante webpagina's.

pag. 3 De Spieker: 40 jaar spil van de DPV

Voor DPV-leden zijn alle Spiekers van 1980 tot nu beschikbaar via deze link.

pag. 13 Interview met Bert Tuin

Opgravingen aan de Grote Markt Oostzijde, Gemeente Groningen; archeologisch onderzoek: Stadse fratsen 44 / RAAP-rapport 3300, december 2018

Op 14 januari heeft Bert Tuin, samen met Jasper Huis in't Veld, voor de DPV een lezing gegeven over 'Groningen vóór 1040, de protohistorie van Groningen'. Het verslag van deze lezing is terug te vinden in De Spieker van maart 2020.

pag. 15 Erfgoed gezocht: publieksarcheologie

Deze livestream van deze lezing kunt u nog bekijken.

De vernieuwde website met alle informatie over het project en alle subprojecten: Erfgoed gezocht

Wetenschappelijke artikelen:

Verschoof-van der Vaart, W.B.; Lambers, K.; Kowalczyk, W.; Bourgeois, Q.P. Combining Deep Learning and Location-Based Ranking for Large-Scale Archaeological Prospection of LiDAR Data from The Netherlands. ISPRS Int. J. Geo-Inf. 2020, 9, 293
Verschoof-van der Vaart, WB and Lambers, K.. Learning to Look at LiDAR: The Use of R-CNN in the Automated Detection of Archaeological Objects in LiDAR Data from the Netherlands. Journal of Computer Applications in Archaeology, 2019, 2(1), pp. 31–40. DOI: https://doi.org/10.5334/jcaa.32
Lambers, K.; Verschoof-van der Vaart, W.B.; Bourgeois, Q.P.J. Integrating Remote Sensing, Machine Learning, and Citizen Science in Dutch Archaeological Prospection. Remote Sensing 2019, 11, 794.

Korte filmpjes over het project: NOS Nieuwsuur en EenVandaag.

Geheugen van Apeldoorn: filmpje over houtskoolbranderij

Op de verwijspagina bij De Spieker van december 2019 wordt uitleg gegeven bij de AHN-viewer, de site waar de hoogtekaarten van het Actueel Hoogtebestand Nederland zijn te bekijken.

pag. 17 Prehistorische lijmsoorten

Deze livestream van deze lezing kunt u nog bekijken.

- Artikel op de site van de TU Delft: Ancient Adhesives: A window on prehistoric technological complexity

- Kort filmpje op Youtube: De Neanderthaler was niet zo dom als hij eruitzag | De Kennis van Nu

pag. 20 De grootste slijpsteen van Drenthe

Nieuwsitem op rtv Drenthe met video

Artikel in AD

Bericht op LinkedIn over 3D-scan

pag. 21 Waarom zou je dat doen? – over rituele verminking bij (post)middeleeuwse bronzen potten

Literatuurlijst:

Groot, M. (2009), Searching for patterns among special animal deposits in the Dutch river area during the Roman period, Journal of Archaeology in the Low Countries 1-2, 49-81.
Hopman, E.C. (2013), IJzertijd handmolens in de noordelijke provincies: een ritueel gebruik? In: Paleo-aktueel 24, 77-82.
Knol, E., en X. Bardet (1999), Carolingian Weapons from the Cemetery of Godlinze, the Netherlands. In: H. Sarfatij, W.J.H. Verwers en P.J. Woltering (red.), In Discussion with the Past. Archaeological Studies presented to W.A. van Es, Zwolle, 213-225.
Kok, M.S.M. (2008), The homecoming of religious practice – An analysis of offering sites in the wet low-lying parts of the landscape in the Oer-IJ area (2500 BC – AD 450), Amsterdam.
Nieuwhof, A. (2015), Eight human skulls in a dung heap and more – Ritual practice in the terp region of the northern Netherlands 600 BC – AD 300, Groningen (= Groningen Archaeological Studies 29).
Nieuwhof, A. (2018), Scherven brengen geluk. Aanwijzingen voor opzettelijk gebroken aardewerk. In: A. Nieuwhof, E. Knol en J. Schokker (red.), Fragmenten uit de rijke wereld van de archeologie - opgedragen aan Ernst Taayke bij zijn afscheid als beheerder van het Noordelijk Archeologisch Depot in Nuis, Groningen, 58-68.
Nooijen, C. (2013), Metaal. In: M. Hanemaaijer, Weeshuisstraat te Coevorden. Een archeologische begeleiding, Amersfoort (= ADC Rapport 3385), 18-21.
Uytven, R. van (2011), Eerste stenen, vooral in de Nederlanden, in de Middeleeuwen en daarna. In: A. Dierkens, C. Loir, D. Morsa en G. Vanthemsche (red.), Villes et villages: organisation et représentation de l’espace. Mélanges offerts à Jean-Marie Duvosquel à l’occasion de son soixante-cinquième anniversaire, Brussel (= Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis 89, nr. 2), 919-931.
Vilsteren, V.T. van (2007), Het sprookje van de keukenjonker; over de interpretatie van bronzen potten bij kasteelopgravingen, Westerheem 55, 2-13.
Vilsteren, V.T. van (2008): Een dikke duitser in het Gat – over afgedankt huisraad, virtuele schepen en een behouden vaart, De Ouwe Waerelt 8 nr. 3, 32-42.
Vilsteren, V.T. van (2013), Pay peanuts, get monkeys - On the ritual context of medieval miniature bronze cauldrons. In: Aktuelle archäologische Forschungen im Küstenraum der südlichen Nordsee: Methoden – Strategien – Projekte; Bericht Marschenrats-kolloquium 2011, Rahden (= Siedlungs- und Küstenforschung im südlichen Nordseegebiet 36), 171-182.
Vilsteren, V.T. van (2014a), Not all little pitchers have big ears - Remarkable bronze cauldrons from the Northern Netherlands. In: H. Clevis (red.), Assembled Articles 5. Symposium on medieval and post-medieval ceramics Zwolle 11 and 12 October 2012, Zwolle, 77-95.
Vilsteren, V.T. van (2014b), Voor een dubbeltje op de eerste rij - bijzondere bronzen potjes uit Noord-Nederland, Paleo-aktueel 25, 97-105.
Vilsteren, V.T. van en S. Hoogenkamp (2018), Een pot zonder goud aan het eind van de regenboog - een bijzondere vondst uit Spanga (Fr.), De Stelling – kwartaalblad van de Vereniging Historie Weststellingwerf e.o. 37 (nr. 144), 2-12.
Vilsteren, V.T. van en A. van Meer (2019a), Spaansche legerpotten langs de Vecht bij Hardenberg, Rondom den Herdenbergh 36-2, 7-11.
Vilsteren, V.T. van (2019b), Wat doet die bronzen pot daar bij de kei van Tijnje (Fr.)? Paleo-aktueel 30, 101-110.
Vilsteren, V.T. van (2020a), Een 17e-eeuwse pot bij de Valtherschans, Spitwa(a)rk. Tijdschrift van de Historische Vereniging Carspel Oderen 22, nr. 2, 15-22.
Vilsteren, V.T. van (2020b), Twee potten in een meerstal. Over deposities bij grootschalige projecten. In: V.T. van Vilsteren, J.R. Beuker, P.W. van der Broeke en L. Theunissen (red.), Overpeinzingen op een vuilnisbelt. Liber amicorum aangeboden aan Wijnand van der Sanden ter gelegenheid van zijn afscheid als conservator van het Drents Museum, Groningen 2020, 234-249.
Vilsteren, V.T. van, en J. Verhagen (in voorbereiding), A blow for blessing. An archaeological experiment on the intentional ritual damaging of medieval and post-medieval bronze cauldrons. In: Journal of Archaeological Science.

pag. 24 Experimentele archeologie in een digitale wereld

Literatuurlijst (alle artikelen zijn gratis online te lezen, onder andere via de Academia.edu-pagina’s van de auteurs):

Comis, L. 2010. Experimental Archaeology: methodology and new perspectives in Archaeological Open Air Museum, euroREA. Journal for (Re)construction and Experiment in Archaeology, 7/2010, 9-12.
De Reu, J., De Smedt, P., Herremans, D., Van Meirvenne, M., Laloo, P. & De Clercq, W. 2014. On introducing an image-based 3D reconstruction method in archaeological excavation practice, Journal of Archaeological Science, 41, 251-262.
Kooi, S. 2014. De opgraving in 3D: de bruikbaarheid en betrouwbaarheid van een fotogrammetrische methode voor archeologische administratie, Tijdschrift voor Mediterrane Archeologie, 52, 20-26.
Outram, A.K. 2008. Introduction to experimental archaeology, World Archaeology, 40(1), 1-6.
Paardekooper, R. 2019. Experimental archaeology: who does it, what is the use?, EXARC Journal, 2019/1. Geraadpleegd op: https://exarc.net/issue-2019-1/ea/experimental-archaeology-who-does-it-what-use [Gelezen op 16 oktober 2020].
Van den Beld, Y. 2019. Bouwen aan jezelf door te bouwen voor een ander. Een architecturale analyse van de graven van de noordelijke begraafplaats van Ayios Vasilios, Paleo-aktueel 30, 11-22.
Voutsaki, S., Van den Beld, Y. & De Raaff, Y.P. 2018. Labour mobilization and architectural energetics in the North Cemetery at Ayios Vasilios, Laconia, Greece. In: A. Brysbaert, V. Klinkerberg, A. Gutiérrez Garcia-M & I. Vikatou (eds.) Constructing Monuments, Perceiving Monumentality and the Economics of Building: Theoretical and Methodological Approaches to the Built Environment. Leiden: Sidestone Press, 169-192.
Wiersma, C.W. 2018. De eerste resultaten van de veldsurvey in Ayios Vasilios (Laconië, Griekenland), Paleo-aktueel 29, 11-18.
Willemsen, S. & Seubers, J. 2015. Toegevoegde waarde of waardeloze toevoeging? Ervaringen met 3D-documentatie in het veld, Paleo-aktueel 26, 37-45.

Video van het Universiteitsmuseum met uitleg over de virtuele reconstructie: Ayios Vasileios | 3D MODELLING FILM

pag. 27 Technologische analyse van vuurstenen klingen geeft mogelijkheid tot systematische vergelijking

Literatuurlijst:

Hoebe, P.W., 2018. Traditions set in Stone? Adaptations in lithic technology on the Northern European Plain during the Late Glacial. Research-masterscriptie, Rijksuniversiteit Groningen.
Kramer, E., P. Houtsma & J. Schilstra 1985. The Creswellian site Siegerswoude II (gemeente Opsterland, province of Friesland, the Netherlands). Palaeohistoria 27: 67-88.
Maier, A., 2015. The Central European Magdalenian. Regional Diversity and Internal Variability. Springer, Dordrecht.
Stapert, D., 1985. A small Creswellian site at Emmerhout (province of Drenthe, the Netherlands). Palaeohistoria 27: 1-65.
Vries, F. de, 1988. Luttenberg: een Hamburg/Creswell basiskamp met een woonconstructie en een haard. Masterscriptie, Rijksuniversiteit Groningen
Weber, M.-J., 2012. From technology to tradition – Re-evaluating the Hamburgian-Magdalenian relationship. Untersuchungen und Materialien zur Steinzeit in Schleswig-Holstein und im Ostseeraum (Band 5), Wachholtz Verlag, Neumunster.
Woltinge, I., R. den Boer, L. Johansen & D. Stapert, 2006. Een Hamburgien vindplaats bij Sassenhein te Haren (Groningen), met speciale aandacht voor de functie van boren. Paleo-aktueel 18: 32-42.

pag. 29 Archeonieuws

Bezoek het online gedeelte van de tentoonstelling DIG IT ALL in het Universiteitsmuseuem Groningen.

Artikel in Harener Weekblad over de Dickens Award 2020 voor Annemiek Bos.

Op deze pagina Steentijddag 2021 kunt u zich ook aanmelden voor de digitale nieuwsbrief van de Stichting Steentijdarcheologie.

pag. 31 Boekbesprekingen

Overpeinzingen op een vuilnisbelt Meer informatie en de inhoudsopgave vindt u op deze pagina.

Ezinge Revisited - The Ancient Roots of a Terp Settlement. Volume 1 U kunt dit boek bestellen bij de uitgever Barkhuis

The excavations at Wijnaldum. Volume 2 U kunt dit boek bestellen bij de uitgever Barkhuis.

Wat bomen ons vertellen Filmpje op Youtube.

De Hondsrug. Landschap van Eeuwen Leden van de DPV betalen geen verzendkosten bij bestelling van het boek in de webshop van het Drents Landschap. Gebruik hiervoor de kortingscode DPV2020. Link naar de webshop van het Drentse Landschap.

pag. 34 Column Cultuurnota Drenthe 2021 – 2024: Cultuur om te delen

De Cultuurnota Drenthe 2021-2024 kunt u downloaden en inzien op de site van de provincie Drenthe.

De genoemde Celtic fields, karrensporen en voorden inventarisaties zijn openbaar via het GeoPortaal van de provincie. Het gaat om:

S. van der Veen MA & dr. T.J. ten Anscher, Een actualisatie van de Drentse Celtic fields en een inventarisatie van Drentse karrensporen, (RAAP-RAPPORT 3554, 2018/19).
S. van der Veen MA & dr. T.J. ten Anscher, Een inventarisatie van voordenlocaties in de provincie Drenthe, (RAAP-RAPPORT 3616, 2019/20).