Het begin en de ontwikkeling van veeteelt

Lezing door Canan Çakırlar

De lezing is op dinsdag 5 oktober in De Open Hof, Sleutelbloemstraat 1, Assen en is vrij toegankelijk voor leden en niet-leden. Opgave vooraf is niet nodig.

NB: Voor deze lezing maken we gebruik van de grote kerkzaal van De Open Hof, waar voldoende ruimte is om (anderhalve meter) afstand te houden. Er wordt geen QR-code gevraagd.
We doen ons best om de lezing op te nemen en binnenkort ter beschikking te stellen op de terugkijkpagina.

Koffie vanaf 19.00 uur, de lezing start om 19:30.
 

foto (c) Rijksuniversiteit Groningen

Canan Çakırlar (Istanboel, Turkije, 1978) is universitair docent archeozoölogie en hoofd van het zoöarcheologisch laboratorium en de botten- collectie van het Groninger Instituut voor Archeologie. Haar belangstelling voor de gezamenlijke ontwikkeling van mens en dier ontstond in haar studietijd in Beiroet, toen ze tijdens een opgraving van Fenicische havensteden zeeschildpadden op het strand zag nestelen. Ze promoveerde in Tübingen op een onderzoek naar de exploitatie van kokkels in het oude Troje. Sinds 2009 onderzoekt ze onder meer hoe mensen en hun vee zich aanpassen aan veranderingen in hun leefomgeving.

Info over de lezing:

Het begin van de veeteelt bepaalt het begin van het Antropoceen, de era van de mens. Onze relatie met boerderijdieren bepaalt onze identiteit en cultuur. Deze lezing gaat over nieuw archeologisch onderzoek naar de eerste vormen van veeteelt, de domesticatie van boerderijdieren in Zuidwest-Azië en hun uitbreiding naar Europa en naar Nederland.

Bij de lezing zullen de nieuwste studies van de archeozoölogie-groep van het GIA worden uitgelegd. Wat betekent domesticatie überhaupt? Hoe worden varkens gedomesticeerd? Wat was de rol van sociale ontwikkelingen in de domesticatie van runderen? Welke biologische eigenschappen hebben kamelen om als pakdier gebruikt te kunnen worden? Waarom begonnen sommige volken later vee te houden dan andere?

De uitdagingen van archeologisch en archeozoölogisch onderzoek naar het begin van veeteelt zullen bediscussieerd worden: Hoe vinden we de botten die we willen onderzoeken? Wat maakt een bot een oerosbot en geen runderbot? Hoe begrijpen we of melk al een belangrijk product was of juist niet? Hoe bepalen we de kruisingen, bijvoorbeeld tussen wilde en tamme dieren, maar ook tussen dromedaris en bactrische kameel?

De spreker zal ook uitleggen hoe moleculaire en ‘traditionele’ methoden samen worden gebruikt, om de veranderde relatie tussen mens en dier beter te begrijpen.