De prehistorische mens in een veranderend ecosysteem
de transitie van nomadisch jagen-verzamelen naar domesticatie en het sedentair verbouwen van voedsel, bekeken door de lens van ancient DNA.
door dr. Marieke van de Loosdrecht, evolutiebioloog gespecialiseerd in ancient DNA, Wageningen University & Research
De lezing is op 6 december in de Open Hof, Sleutelbloemstraat 1, Assen en is vrij toegankelijk voor leden en niet-leden. Opgave vooraf is niet nodig. Koffie vanaf 19.00 uur, lezing om 19:30.
Via deze link kun de lezing online volgen
Lang was de studie van de prehistorie voorbehouden aan archeologen. Vanaf 1984 is daar verandering in gekomen en kan ook vanuit de hoek van biologen, genetici en botanici met behulp van ancient DNA (aDNA) een waardevolle en unieke bijdrage worden geleverd. Door de vele technologische en methodologische vooruitgangen is het vandaag de dag mogelijk om authentiek aDNA in grote hoeveelheden te isoleren uit plantenresten of menselijk en dierlijk skeletmateriaal.
Na een korte introductie over ancient DNA en de bredere bioarcheologie gaan we het in deze lezing hebben over een van de meest ingrijpende ontwikkelingen in de geschiedenis van de mens; de domesticatie van planten en dieren en de ontwikkeling van landbouw- en veeteelt strategieën in het Middellandse zeegebied en de verspreiding daarvan in Europa.
In de lezing beschouwen we de volgende centrale vragen: Welke omgevingsomstandigheden hebben ertoe geleid dat de prehistorische mens is begonnen met het domesticeren van planten en dieren? Voor welke eigenschappen in planten en dieren is de mens gaan selecteren? En wat kan aDNA ons vertellen over de veranderingen in het populatie-genetisch profiel van de jagers-verzamelaars en vroege boeren tijdens de overgangsperiode in het Midden-Oosten en de verspreidingsroutes van de landbouwcultuur in Europa? We kijken ook naar wat aDNA ons kan vertellen over de fysiologische aanpassingen van mensen tijdens deze drastische verandering in levensstijl. Ik bespreek met u verschillende aDNA studies, waaronder mijn promotieonderzoek waar we er onder andere in geslaagd grote delen van het genoom te reconstrueren van 15,000-jaar oude jagers-verzamelaars uit Marokko en vroege Steentijd boeren uit Sicilië.
