De muntschat van Zuidlaren
waarom waardeloze muntjes toch interessant kunnen zijn om te onderzoeken
Dinsdag 7 maart 2023, lezing door Vincent van Vilsteren, gepensioneerd conservator Drents Museum en secretaris van de Drents Prehistorische Vereniging
De lezing is in de Open Hof, Sleutelbloemstraat 1, Assen en is vrij toegankelijk voor leden en niet-leden. Opgave vooraf is niet nodig. Koffie vanaf 19.00 uur, lezing om 19:30.
Link naar de livestream van de lezing:
https://youtube.com/live/LMxD8nMHq7o
Info over de lezing:
In 1928 kwam in Zuidlaren een opmerkelijke muntschat aan het licht. De samenstelling van de schat is vooral zo bijzonder omdat grote zilverstukken en gouden munten er in ontbreken. Afgezien van een paar stuivers bestaat de vondst louter uit een grote hoeveelheid kleingeld: maar liefst meer dan 3000 stuks. Daarbij valt vooral de grote hoeveelheid koperen bracteaten (enkelzijdig geslagen penningen) op. Maar liefst 59% van de 3129 munten is slechts aan één zijde bestempeld. De jongste munt in de muntschat dateert van 1572. In die tijd was de betaalwaarde van de penning als algemene circulatiemunt zo gering dat het nauwelijks nog de moeite waard was hem te slaan. We hebben dus te maken met volstrekt waardeloze muntjes. Toch zitten er heel veel van die penninkjes in deze schatvondst. Het is dus zeker geen spaarschat geweest. Wat betekent dat dan allemaal? Hoe moeten we deze vondst interpreteren? De spreker zal in het eerste deel antwoord geven op deze vraag, waarbij we ons tot ver buiten de provinciegrenzen moeten begeven. Het tweede deel van de lezing gaat over een (nog niet gepubliceerd) gedetailleerd onderzoek van de muntjes in het laboratorium van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed in Amsterdam. Dat onderzoek leidt ons nog verder weg van Drenthe. We komen uiteindelijk in Den Bosch en later ook nog in Engeland terecht en bij de oplossing van het hele raadsel horen we onder meer over paranormale geneeswijzen, bijzondere rituelen en onfrisse praktijken van een middeleeuwse pastoor.
De muntschat van Zuidlaren bestaat bijna helemaal uit waardeloos koperen kleingeld. De foto toont slechts een klein deel van de schat. Foto J.R. Beuker.