Ver van huis: Zeeschildpadden in de Lage Landen.
Lezing door Willemien de Kock om 19:30 in De Open Hof aan de Sleutelbloemlaan 1 te Assen. Het is dezelfde locatie waar we tot twee jaar geleden onze lezingen hielden.
DPV lezingen zijn vrij toegankelijk voor leden en niet-leden, opgave vooraf is niet nodig.
Zeeschildpadden horen thuis in warme, tropische wateren, maar toch zijn ze zo nu en dan terechtgekomen aan de kusten van Nederland. Soms als natuurlijke dwaalgasten, soms als luxe handelswaar. In deze lezing neem Willemien ons mee langs bijzondere vondsten van zeeschildpadden in het Nederlandse archeologische en historische archief: van een middeleeuwse schildpad uit Schagen tot een exemplaar uit de tijd van de zeeschildpaddensoep, opgegraven in Leeuwarden.
Met moderne bioarcheologische technieken zoals isotopenanalyse, eiwit- en DNA-onderzoek, wordt onderzocht of deze dieren hier ooit zelf aanspoelden of via de handel zijn aangevoerd. Recente strandingen in Nederland, een recordaantal in 2023, tonen aan dat klimaatverandering ook vandaag de dag invloed heeft op hun verspreiding. Daarnaast werp Willemien een blik op de historische handel in schildpad (tortoiseshell), het luxemateriaal afkomstig van de karetschildpad. Dit werd in de koloniale tijd gebruikt voor kammen, sieraden en meubelinleg, maar leidde ook tot massale uitbuiting van deze inmiddels ernstig bedreigde soort.
Wat kunnen deze vondsten ons vertellen over klimaat, handel, en hoe de mens door de eeuwen heen met zeeschildpadden is omgegaan?
Links: Theekistje van schildpad uit de collectie van het Rijksmuseum Amsterdam.
Rechts: Foto van een karetschildpad (Alex Azabache, 2018).
