Verdronken dorpen en verdwenen land
De laatmiddeleeuwse wreedheden van de Zuiderzee vanuit een ruimtelijk en archeologisch perspectief
Lezing door Dr. Y. (Yftinus) van Popta
De lezing is op dinsdag 2 november in De Open Hof, Sleutelbloemstraat 1, Assen en is vrij toegankelijk voor leden en niet-leden. Opgave vooraf is niet nodig. Koffie vanaf 19.00 uur, lezing om 19:30.
NB: De lezing wordt gehouden in de 'kleine zaal' van De Open Hof, afstand houden is daar wat minder makkelijk dan in de grote zaal. De lezing wordt ook - gestreamd zodat u thuis live mee kunt kijken en luisteren.
Info over de lezing:
Nederland is een waar waterland: al eeuwenlang zijn landschap en bewoners verbonden met het water, soms liefdevol, soms vol van angst en vaak met ontzag. Dit komt ook terug in het thema van deze lezing: laatmiddeleeuwse stormvloeden van de Zuiderzee zorgden enerzijds voor het verlies van land en nederzettingen in het hart van Nederland, maar creëerden anderzijds nieuwe maritieme handelsroutes die op termijn voor welvaart en voorspoed zouden zorgen.
Deze lezing volgt de uitkomsten van mijn promotieonderzoek waarin het reconstrueren van het landschap en bewoning in het noordoostelijke deel van de Zuiderzee (de huidige Noordoostpolder) tussen circa 1100 en 1400 n. Chr. centraal staat. Op een interdisciplinaire en ruimtelijke manier wordt het laatmiddeleeuwse gedaante van de Noordoostpolder voor het eerst zichtbaar gemaakt.
Tijdens de lezing zal worden aangetoond dat in minder dan 500 jaar het onderzoeksgebied transformeerde van een onontgonnen en onbewoond veengebied naar open zee, waarbij nagenoeg alle resten van tussentijdse ontginning, landbewerking en bewoning werden opgeruimd. Aan de veranderingen in het landschap stonden zowel natuurlijke als culturele factoren ten grondslag: stormen als natuurlijke factor, terwijl de daaruit voortgekomen vloeden het gevolg waren van menselijk ingrijpen in het landschap (ontginning en landbewerking). Laatmiddeleeuwse archeologische resten (aardewerk, baksteen, dierlijk botmateriaal) in de Noordoostpolder zijn feitelijk de laatste overblijfselen van deze sterk dynamische regio waarin boeren, handelaren, heren en uiteindelijk ook vissers leerden omgaan met het water.
Klik hier voor meer informatie en een filmpje over dit onderwerp van Omroep Flevoland.
In Paleo-aktueel 31, dat onlangs is uitgekomen, staat een overzichtsartikel over de ontwikkeling en toekomst van de maritieme archeologie in Nederland. De maritieme archeologie richt zich ook op de ontwikkeling van het maritieme (cultuur)landschap. Klik hier voor het archief van Paleo-aktueel waar u dit artikel kunt vinden.
